منوی دسته بندی

هیچ محصولی در سبد خرید نیست.

پشه آئدس چیست و چگونه با آن مقابله کنیم؟

پشه آئدس چیست؟

پشه آئدس، جزو پشه های گونه کولیسیده به حساب می آید که اصولا در مناطق شهری رشد و تکثیر پیدا کرده و محل استراحت، تخمگذاری و گزش آن در داخل و خارج از اماکن مسکونی اتفاق می افتد. محل تخمگذاری و زیستگاه لاروی پشه آئدس در داخل و اطراف خانه ها بوده که معمولا در آب های تمیز، آب باران، آب آشامیدنی و در داخل یا اطراف کولرهای آبی می باشد. پشه آئدس برخلاف پشه های کولکس، بصورت تک تک تخمگذاری می کنند. تخم های پشه آئدس در برابر خشکی مقاوم هستند. این گونه عمدتاً تخمگذاری در گلدان ها، کوزه ها، ظروف نگهداری آب تمیز و قابل شرب را ترجیح می دهند.

چرخه زندگی پشه آئدس

مقایسه شکل تخم پشه های کولکس، آئدس، آنوفل

اهمیت پزشکی پشه آئدس

پشه آئدس برخلاف بسیاری از پشه ها در طی روز خونخواری می کند و حداکثر گزش را در صبح زود و هنگام غروب قبل از تاریکی انجام می دهد. پشه ماده، خونخواری از انسان را نسبت به پستانداران اهلی ترجیح می دهد و در هر خونخواری چندین نفر را مورد گزش قرار می دهد. این تمایل به تغذیه مکرر ممکن است عامل طغیان بیماری هایی نظیر تب دانگ، چیکونگونیا، ویروس زیکا، تب زرد، ویروس های انسفالیت و دیگر آربوویروس ها بوده و همچنین ناقلین کرم های فیلاریاز انگلی ووشریا بانکروفتی و بروگیا مالایی می باشند که این کرم ها به دستگاه لنفاوی آسیب وارد می کنند.

رشد و تکثیر لارو پشه های آئدس در داخل آبهای تمیز

پراکندگی پشه آئدس در کشور ایران

مطابق آمار و اطلاعات وزارت بهداشت، در حال حاضر پشه آئدس در مناطق گرمسیری مانند جنوب ایران نظیر استان هرمزگان (محلات شهر بندرعباس) مشاهده شده است. لازم به ذکر است که شیوع پشه آئدس بعد از دهه ۱۹۲۰ و دهه ۱۹۵۰ به ترتیب در استان خوزستان و استان بوشهر نیز گزارش شده است. همچنین در سال ۱۳۸۸ در شهر سراوان استان سیستان و بلوچستان، در سال ۱۳۹۲ در شهر چابهار استان سیستان و بلوچستان و در سال ۱۳۹۹ در بندرلنگه استان هرمزگان نیز گزارش شده است.

نحوه سمپاشی پشه آئدس

  1. سمپاشی کامل اطراف اماکن، محل تجمع آب، سرویس های بهداشتی و…
  2. رفع آن دسته از نواقصات ساختمانی که باعث مرطوب شدن محیط یا نشت آب می شود.
  3. مه پاشی کامل اماکن سرپوشیده و همچنین بوته ها و درختان با استفاده از سموم مجاز.

تنفس لارو پشه آئدس در روی سطح آب

سموم و روشهای موثر مبارزه با پشه آئدس

  • نکته مهمی که باید راجع به از بین بردن این حشره دانست این است که سمپاشی ابقایی روی دیوار علیه پشه آئدس غیرموثر است.
  • استفاده از سم تمفوس (سم ارگانوفسفره) در آبهای تمیز (آب آشامیدنی، آب باران و فاقد آلودگی) جهت از بین برده لارو پشه آئدس به میزان ۵۵ گرم ماده موثر در هکتار در آبهای باز و نیز میزان ۱۱۰ گرم ماده موثر در هکتار در جایی که گیاهان انبوه است. می توان در آب آشامیدنی با دوز کمتر از ۱ میلی گرم در لیتر از این سم استفاده کرد. سمیت حشره کش تمفوس برای ماهی ها، پرندگان و پستانداران بسیار کم است ولی برای لارو پشه ها بسیار سمی است.
  • سموم پیرتیروئید به علت اثرات جدی روی حیوانات آبزی، ماهی ها، سخت پوستان و حشرات استفاده محدودی دارند.
  • استفاده از سموم تنظیم کننده رشد حشره نظیر متوپرن که آنالوگ هورمون جوانی در حشرات می باشد (طبق توصیه سازمان WHO استفاده از آن در آبهای آشامیدنی بی خطر است) و یا دیفلوبنزورون که مهار کننده سنتز کیتین در حشرات می باشد (میزان ۵۰ – ۲۵ گرم در هکتار در آبهای تمیز).
  • استفاده از لاروکش های باکتریایی نظیر باکتری باسیلوس تورنژینسیس H-14 جهت از بین برده لارو پشه های آئدس یا مگس سیاه در آبهای تمیز موثر است.
  • آغشته سازی پرده ها و یا توری های درب و پنجره به سموم پیرتیروئیدها بویژه دلتامترین، آلفا سایپرمترین، لامبدا سیهالوترین، سیفلوترین، بتا سیفلوترین.
  • سم پروپکسور یا بایگون جزو سموم کاربامات بوده و بصورت حشره کش ابقایی برای سمپاشی خانه ها و به منظور کشتن پشه های بالغ، مگس خانگی، کنه ها و… بکار برده می شود.
  • استفاده از ماهی لاروخوار گامبوزیا (ماهی پشه یا ماهی قنات) در آبهای تمیز.
hamed-kaazemi

تهیه کننده این محتوا

مهندس حامد کاظمی (کارشناس بهداشت محیط، مدیرعامل و مسئول فنی شرکت سمپاشی)
منابع: دستورالعمل های وزارت بهداشت، کتاب های رفرنس و تجربیات کاری

۴.۹/۵ - (۳۲ امتیاز)

یک نظر

  • رایکا گفت:

    توی شیراز هم خیلی وقته از این پشه ها هست من از سال ۱۳۹۵ می بینم هم لارو و هم پشه ی بالغ

  • دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    تلفن همراه *